Abstract Expressionisme: Ruwe Emotie, Radicale Kunst & Mijn Reis
Ik herinner me nog levendig de eerste keer dat ik voor een echte Jackson Pollock stond. Niet in een boek, niet op een scherm, maar daar, in levenden lijve (of liever, op canvas). Het was niet 'mooi' in de traditionele zin, maar het trof me als een oerkreet. Een mengeling van verwarring, opwinding en een plotselinge, onmiskenbare drang om elke tube verf die ik bezat te pakken en gewoon... iets te doen. Het was op dat moment, jaren geleden, dat de giganten van het Abstract Expressionisme niet langer alleen namen in een kunstgeschiedenisboek waren, maar begonnen te fluisteren tegen mijn eigen artistieke ziel. Die rauwe, viscerale ontmoeting legde de basis voor een levenslange fascinatie, en veranderde voorgoed hoe ik kunst benader en mijn eigen creatieve proces. Het was niet zomaar een gesprek met verf, maar met een diepgaand moment in de menselijke geschiedenis. Het is deze diepe, bijna spirituele resonantie die ik probeer vast te leggen in mijn eigen werk, waarbij ik echo's van hun durf vind in elke lijn en gebaar.
Soms staar ik nog steeds naar een leeg canvas, met een bekende mengeling van opwinding en lichte paniek die in me opweldelt. Het is op die momenten, terwijl ik probeer een emotie of een verhaal tot stand te brengen, dat ik aan hen denk. Het is niet zomaar kunstgeschiedenis; het is een gesprek door de tijd heen, een fluistering van gedeelde strijd en triomf in de daad van schepping, die ons verbindt met degenen die het onuitsprekelijke durfden uit te drukken. Dit artikel is mijn diep persoonlijke verkenning van de diepgaande impact van het Abstract Expressionisme, niet alleen op de kunstwereld, maar ook op mijn eigen artistieke reis.
De Brul Na de Stilte: Wat Was Abstract Expressionisme?
Stel je de wereld voor na de Tweede Wereldoorlog – een landschap getekend door conflicten, een collectieve psyche die wankelde van onvoorstelbare horror, snel gevolgd door de angsten van de Koude Oorlog en de diepgaande filosofische vragen gesteld door het existentialisme. Dit was een tijd van diepe naoorlogse desillusie, waarin traditionele waarden gebroken aanvoelden, en er een dringende zoektocht was naar nieuwe betekenis en authentieke expressie. Het was in dit turbulente tijdperk, met name in New York City, dat het Abstract Expressionisme doorbrak, waarmee New York zijn positie als nieuwe mondiale kunsthoofdstad verstevigde en de focus van Parijs verschoof. Het was geen zachte evolutie; het was een revolutie, een uitdagende afwijzing van traditionele artistieke conventies en een diepgaande verschuiving naar de innerlijke wereld van de kunstenaar.
Deze kunstenaars, vaak de New York School genoemd, waren niet geïnteresseerd in het afbeelden van de zichtbare wereld. Ze kwamen samen in cafés zoals de legendarische Cedar Tavern en debatteerden fel op het Cedar Street Forum, waarbij ze een collectieve identiteit smeedden die geworteld was in gedeelde filosofische worstelingen en artistieke experimenten. Deze omgeving, vaak bruisend van de geluiden van jazz en discussies beïnvloed door psychoanalytische theorie, voedde hun zoektocht naar het onderbewustzijn. Hun doel was om universele menselijke emoties, angsten en spirituele verlangens uit te drukken door de handeling van het schilderen zelf. Beïnvloed door het automatisme van het Surrealisme – een techniek om het onderbewustzijn te ontsluiten door kunst te creëren zonder bewuste gedachten of planning – probeerden ze rechtstreeks toegang te krijgen tot hun innerlijke zelf, waarbij ze het automatisme van een louter psychische bevrijding transformeerde tot een krachtig instrument voor diepgaande emotionele expressie. Deze benadering zorgde voor een rauwe, ongefilterde uitstorting van emotie op het canvas.
De resulterende werken waren intens, vaak monumentaal van schaal, en diep persoonlijk. De enorme omvang van deze doeken was niet alleen voor het schokeffect; het was bedoeld om de kijker onder te dompelen, om een overweldigende, allesomvattende ervaring te creëren die de grootsheid van de uitgedrukte emoties weerspiegelde – of het nu Pollock's oerenergie was of Rothko's spirituele verlangen. Terwijl invloedrijke figuren zoals Clement Greenberg de revolutionaire geest ervan verdedigden, kreeg de beweging ook aanzienlijke tegenstand. Critici verwierpen het vaak als chaotisch, betekenisloos of zelfingenomen, worstelend om de rauwe, subjectieve aard ervan te verzoenen met traditionele noties van schoonheid en vaardigheid. Als je nieuwsgierig bent naar de bredere context, duikt mijn ultieme gids voor Abstract Expressionisme nog dieper.
De Onafhankelijken: Sleutelfiguren Die Een Beweging Vormden
Wat is er nodig om werkelijk een nieuw pad in de kunst te banen, verwachtingen te trotseren en soms spot uit te nodigen? Als ik denk aan de moed die het kostte om te schilderen zoals deze kunstenaars deden, is het werkelijk nederig makend. Ze baanden werkelijk nieuwe paden, vaak zonder duidelijke kaart of wijdverspreide acceptatie. Hoewel er veel briljante geesten waren, springen enkelen eruit die onuitwisbare sporen hebben achtergelaten op de erfenis van de beweging.
Jackson Pollock: De Choreografie van Chaos
Wanneer mensen spreken over Abstract Expressionisme, is Jackson Pollock vaak de eerste naam die in je opkomt. Zijn 'action painting' techniek, waarbij hij verf druppelde en goot op doeken die op de grond lagen, was revolutionair. Het ging niet om gecontroleerde penseelstreken; het ging om de rauwe, ongeremde daad van creatie, een dans tussen de kunstenaar en het materiaal. Sommigen zien misschien chaos – en inderdaad, critici in die tijd waren vaak verbijsterd of ronduit afwijzend, en noemden zijn werk zelfs 'slechts druppels' of 'chaotisch' – maar ik zie een oerenergie, een directe verbinding van zijn innerlijke wereld naar het canvas, een viscerale uitdrukking van zijn worstelingen met identiteit en de menselijke conditie. Het is fascinerend hoe een fysieke handeling zoveel emotionele gewicht kan bevatten, misschien weerspiegelend de rauwe energie die ik probeer vast te leggen in mijn eigen spoorvorming (hoewel mijn atelier gelukkig iets minder chaotisch is). Pollock gebruikte vaak huishoudelijke emailverf, soms gemengd met zand of gebroken glas, wat de textuur en agressieve kwaliteiten van zijn werk verder versterkte, waardoor het canvas werkelijk een arena voor expressie werd.
Mark Rothko: De Heilige Stilte van Kleur
Aan de andere kant van het spectrum heb je Mark Rothko. Zijn grote, lichtgevende kleurveldschilderijen nodigen uit tot contemplatie, bijna alsof je in een heilige ruimte kijkt. Ze gaan niet over actie, maar over onderdompeling. Als ik voor een Rothko sta, voel ik vaak een diep gevoel van stilte, een zachte uitnodiging om simpelweg te voelen – een verlangen, misschien, naar verbinding met iets groters, een echo van de spirituele verlangens die de beweging voedden, een zoektocht naar het sublieme in een naoorlogse wereld. De enorme schaal, de lichtgevende, subtiel verschuivende tinten en de volledige afwezigheid van een herkenbaar onderwerp creëren samen een ervaring die bijna spiritueel aanvoelt, en een diepgaand gevoel van tragedie of extase overbrengt door pure kleur. Het is een totaal andere benadering van het uitdrukken van emotie, maar even krachtig. Rothko gebruikte beroemd verdunde olieverven die in meerdere lagen werden aangebracht om zijn karakteristieke glinsterende, etherische oppervlakken te bereiken. Als je ooit overweldigd bent geweest door de enorme schaal en aanwezigheid van kleur, zul je zijn meesterschap waarderen, dat ik verder verken in mijn ultieme gids voor Rothko.
Willem de Kooning: De Heftigheid van Vorm
Willem de Kooning belichaamde een ander soort dynamiek. Zijn werk, vaak gekenmerkt door woeste penseelstreken en gefragmenteerde vormen, handhaafde een spanning tussen abstractie en figuratie. Zijn 'Woman' serie, bijvoorbeeld, is zowel mooi als verontrustend, een rauwe verkenning van vorm en emotionele beroering die beroemd controverse veroorzaakte door zijn agressieve weergave, wat beschuldigingen van misogynie en 'lelijkheid' van sommige critici opleverde. Persoonlijk vind ik zijn bereidheid om zulke rauwe, soms ongemakkelijke emoties te confronteren en uit te drukken volkomen boeiend; het herinnert me eraan hoe kunst een spiegel kan zijn van onze diepste angsten en verlangens, en de complexiteit van de menselijke ervaring kan onthullen. De doeken van De Kooning, vaak opgebouwd met dik impasto en krachtige gebaren, voelen aan als een slagveld van verf en emotie, vaak de grenzen vervagend tussen gestuele abstractie en kleurveld, en vangen een krachtig gevoel van onbehagen of opwinding. Zijn werk herinnert me eraan dat de meest eerlijke uitingen soms een beetje rommelig, een beetje onopgelost zijn – net als het leven zelf, of misschien mijn eigen pogingen om mijn atelier te organiseren na een bijzonder intense schildersessie.
Joan Mitchell & Helen Frankenthaler: Het Spectrum Uitbreiden
Het is belangrijk om te onthouden dat Abstract Expressionisme geen monoliet was, noch uitsluitend mannelijk. Kunstenaars als Joan Mitchell en Helen Frankenthaler waren cruciale figuren die moedig de reikwijdte van de beweging uitbreidden, direct de aanvankelijke mannelijk gedomineerde perceptie uitdaagden en vitale nieuwe perspectieven brachten. Mitchell bracht een levendig, bijna lyrisch gesturalisme, vol licht en emotie, vaak inspiratie puttend uit landschappen. Haar werk, vol intense kleur en energiek penseelwerk, spreekt boekdelen zonder ooit een enkel herkenbaar object af te beelden, en brengt gevoelens van vreugde, wanhoop of de uitgestrektheid van de natuur over. En Frankenthaler was de pionier van de 'soak-stain' techniek, waarbij verdunde verf in ongeprepareerd canvas trok, waardoor etherische kleurvelden ontstonden die zowel spontaan als diep overdacht waren. Deze techniek benadrukte de vlakheid van het canvas en liet kleur pure sensatie worden, verschillend van traditioneel penseelwerk, en verlegde de grenzen van wat kleurveld schilderkunst kon bereiken. Je kunt dieper ingaan op deze ongelooflijke kunstenaars met mijn ultieme gids voor Joan Mitchell en ultieme gids voor Helen Frankenthaler.
Andere Stemmen: Kline, Still, Newman, Motherwell & Reinhardt
Hoewel Pollock, Rothko en de Kooning vaak centraal staan, was de New York School een rijk tapijt van krachtige individuele stemmen. Franz Kline, bijvoorbeeld, bracht met zijn monumentale zwart-wit doeken een explosieve energie en rauwe gestuele kracht, vaak omschreven als 'action painting' gereduceerd tot zijn essentiële elementen, die intense gevoelens van kracht en kwetsbaarheid kanaliseerde. Clyfford Still creëerde grillige, zwevende kleurvormen die door het canvas leken te scheuren, en ontwikkelde een zeer persoonlijke taal van abstractie die hij zorgvuldig bewaakte, ruige landschappen en diepgaande spirituele ervaringen oproepend. En Barnett Newman, een andere pionier van de Color Field schilderkunst, verkende het sublieme door uitgestrekte velden van enkele kleuren, onderbroken door dunne verticale lijnen die hij 'zips' noemde, met als doel diepgaande spirituele ervaringen op te roepen met minimalistische middelen, en contempleerde het oneindige. Robert Motherwell, een intellectueel van de groep, creëerde zijn elegante 'Elegy to the Spanish Republic' serie, waarin hij thema's als dood en politieke onderdrukking verkende door middel van sobere, monumentale vormen. Ad Reinhardt duwde abstractie tot zijn grenzen, en creëerde 'zwarte' schilderijen die stille, langdurige contemplatie eisten, op zoek naar een pure, transcendente kunst. Elk van deze kunstenaars verlegde op zijn eigen unieke manier de grenzen van wat schilderkunst kon zijn, en verstevigde de diverse maar uniforme geest van de beweging.
Het Rimpeleffect: Abstract Expressionisme's Blijvende Erfenis
De pure durf en emotionele diepte van deze baanbrekende kunstenaars creëerden een seismische gebeurtenis die door de kunstwereld galmde. Abstract Expressionisme verbrijzelde eerdere opvattingen over wat een schilderij zou moeten zijn en hoe een kunstenaar zou moeten creëren. Maar hoe precies galmt zo'n diepgaande verschuiving nog steeds door in het huidige artistieke landschap? De erfenis is enorm, niet alleen inspirerend voor latere bewegingen in abstracte kunst, maar ook uitdagend door reacties tegen de kerngedachten, wat de alomtegenwoordige invloed ervan bewijst.
Verschuivende Artistieke Paradigma's
Een van de meest diepgaande geschenken was de nadruk op het artistieke proces zelf. De handeling van het schilderen werd even belangrijk, zo niet belangrijker, dan het uiteindelijke beeld. Deze bevrijding van strikte representatie opende deuren voor talloze kunstenaars om materialen, technieken en persoonlijke verhalen op ongekende manieren te verkennen. Het legde direct de basis voor Minimalisme, dat, hoewel ogenschijnlijk tegengesteld, een bewuste tegenhanger was. Minimalisme verwierp de subjectieve emotie, de gebarenkenmerken en de spirituele verlangens van het Abstract Expressionisme, en omarmde industriële materialen, geometrische vormen en objectiviteit, maar reageerde nog steeds op de radicale herdefinitie van de essentie van kunst door de vorige beweging.
Vrijheid en Proces Boven Product
Deze nadruk op proces boven product beïnvloedde ook in hoge mate de opkomst van latere performancekunst en conceptuele kunst, waarbij de daad of het idee zelf het kunstwerk werd, in plaats van een tastbaar, afgewerkt product. Abstract Expressionisme toonde aan dat de betrokkenheid van de kunstenaar en de reis van creatie de kunst zelf konden zijn, een revolutionair idee dat volgende generaties bevrijdde. Het is een vrijheid die ik koester in mijn eigen praktijk, waardoor ik me kan richten op het expressieve potentieel van elke lijn en gebaar.
Invloed op Hedendaagse Abstractie
En deze dialoog gaat door. Het is werkelijk fascinerend om te zien hoe de geest van het Abstract Expressionisme zich manifesteert in de hedendaagse kunst, vaak op onverwachte manieren. Hoewel de esthetiek kan verschillen, is de onderliggende drang naar expressieve vrijheid, monumentale schaal en rauwe emotie onmiskenbaar. Hoe resoneren deze echo's in de kunst die vandaag wordt gecreëerd?
Christopher Wool: De Mark Deconstrueren
Christopher Wool, bijvoorbeeld, gebruikt vaak industriële technieken, stencils en gedurfde, grafische elementen. Hoewel ogenschijnlijk een wereld verwijderd van Pollock's spontane druppels, is er een rauwe, bijna agressieve energie in zijn monumentale werken die spreekt tot dezelfde directheid en emotionele impact. Zijn sobere, vaak repetitieve patronen en industriële processen creëren een visuele taal die zowel direct als emotioneel geladen aanvoelt, en echo's van de confronterende geest van zijn voorgangers. Hij neemt de gebarenmarkering, ontleedt deze, herhaalt deze en geeft er een nieuwe, stedelijke taal aan, en toont hoe de rauwe kracht van een markering, veel zoals Pollock's all-over composities, opnieuw kan worden uitgevonden door een hedendaagse lens. Zijn gebruik van lagen, uitwissing en herhaling creëert een visuele geschiedenis op het canvas, een meditatie over geheugen en de daad van het schilderen zelf – een concept dat niet ongelijk is aan de intense emotionele lagen die in eerdere Abstract Expressionistische werken te vinden zijn. Zijn verkenning van lijn en gebaar, hoewel zeer gecontroleerd, bouwt duidelijk voort op de expressieve vrijheid die door de beweging is gepionierd.
Je kunt meer over hem leren in mijn ultieme gids voor Christopher Wool.
Gerhard Richter: Het Abstracte en het Illusoire
Gerhard Richter, een andere gigant van de hedendaagse kunst, beweegt vloeiend tussen fotorealisme en abstractie. Zijn abstracte schilderijen, gecreëerd door lagen verf krachtig over het canvas te slepen met een rakel, zijn betoverend. Deze directe, vaak spontane verftoepassing, en de nadruk op het oppervlak als arena voor diepgaande expressie, sluit direct aan bij de geest van het Abstract Expressionisme. De resulterende vervaagde vormen en rijke texturen roepen emotionele landschappen op zonder ze letterlijk af te beelden, en nodigen kijkers uit in een contemplatieve ruimte. Richters proces, waarbij toeval en bewuste controle samenkomen terwijl de rakel verf over het canvas sleept, weerspiegelt direct het performatieve aspect van action painting, veel zoals Pollock's dans met het canvas. Het fysieke gebaar, de onvoorspelbare markeringen en het lagen van kleur creëren een arena voor expressie. Tegelijkertijd resoneren zijn uitgestrekte, meeslepende kleurvelden met Rothko's contemplatieve kwaliteiten, en nodigen uit tot een vergelijkbare spirituele betrokkenheid. Zijn toewijding aan het verkennen van de grenzen van de schilderkunst, van de geschiedenis van abstracte kunst tot heden, is werkelijk inspirerend.
Je kunt meer over hem leren in mijn ultieme gids voor Gerhard Richter.
Mark Bradford: Lagen van Stedelijke Herinnering
Mark Bradfords kolossale, meerlaagse abstracte werken, vaak gemaakt van gerecycled papier en mixed media, zijn als archeologische opgravingen in stedelijke landschappen en sociale geschiedenissen. Hij behandelt thema's als identiteit, ras, klasse en de onzichtbare structuren van de samenleving door middel van zijn monumentale, texturale oppervlakken. Hoewel zijn materialen enorm verschillen van de olie en het canvas van de Abstract Expressionisten, echo's zijn nadruk op rauwe materialiteit en texturale verkenning duidelijk hun betrokkenheid bij de fysieke eigenschappen van verf, reminiscent aan de krachtige impasto van de Kooning. De enorme schaal, de focus op proces en de rauwe, texturale energie spreken tot de blijvende geest van het Abstract Expressionisme. Zijn schilderijen zijn niet alleen mooi; ze dragen gewicht, verhaal en een krachtige emotionele resonantie, net als de monumentale werken van de New York School.
Bradfords benadering toont briljant aan hoe de kerngedachten van het Abstract Expressionisme – het intens persoonlijke gebaar, de monumentale schaal en de rauwe emotionele impact – kunnen worden vertaald en getransformeerd door hedendaagse lenzen, waardoor een krachtige link ontstaat met bredere discussies over hedendaagse kunststromingen.
Voorbij het Canvas: Interdisciplinaire Impact
De invloed van het Abstract Expressionisme bleef niet beperkt tot de beeldende kunst. De nadruk op spontaniteit, improvisatie en rauwe emotionele expressie resoneerde in andere creatieve velden. In de muziek, met name jazz, weerspiegelde de vrije improvisatie en intense emotionaliteit de gebarenvrijheid van action painting. In de dans verkenden choreografen abstracte bewegingen en uitdrukkingen, losbrekend van verhalende tradities. Zelfs in de literatuur omarmden sommige dichters een meer stream-of-consciousness, emotioneel gedreven stijl. De beweging bevorderde een bredere culturele verschuiving naar het waarderen van subjectieve ervaring en de daad van creatie zelf, en liet een onuitwisbare indruk achter op het creatieve landschap ver voorbij het canvas.
Veelgestelde Vragen Over Abstract Expressionisme
Na het duiken in deze ongelooflijke kunstenaars en hun blijvende impact, zit je misschien met een paar vragen – ik deed dat zeker toen ik deze diepgaande beweging voor het eerst begon te verkennen. Hier zijn enkele veelvoorkomende vragen die ik hoor over deze cruciale stijl, vaak gesteld wanneer mensen proberen te begrijpen wat een wilde, ongetemde en volkomen fascinerende benadering van kunst kan lijken te zijn.
1. Wat zijn de belangrijkste kenmerken van Abstract Expressionisme?
De belangrijkste kenmerken zijn een focus op het uitdrukken van emotie boven objectieve realiteit, grootschalige doeken bedoeld om de kijker onder te dompelen, spontane en energieke verftoepassing (vaak aangeduid als gestuele abstractie of action painting), en een diepe betrokkenheid bij het onderbewustzijn van de kunstenaar, zwaar beïnvloed door diepgaande existentialistische gedachten. Het ging om de handeling van het schilderen zelf, het proces en de rauwe expressie, met New York City als het cruciale geografische centrum, waardoor de focus van de kunstwereld van Parijs verschoof.
2. Wie zijn de meest beroemde Abstract Expressionistische kunstenaars?
Sleutelfiguren zijn Jackson Pollock, Mark Rothko, Willem de Kooning, Franz Kline, Clyfford Still, Robert Motherwell, Barnett Newman, Helen Frankenthaler en Joan Mitchell. Ad Reinhardt is ook een belangrijke figuur. Elk bracht zijn unieke stem naar de beweging, wat bewijst dat zelfs binnen een gedeelde filosofie, individuele expressie van het grootste belang was en opmerkelijk divers in zijn benaderingen.
3. Hoe heeft Abstract Expressionisme de hedendaagse kunst beïnvloed?
De invloed ervan is diepgaand. Het bevrijdde kunstenaars van representatieve beperkingen, benadrukte het belang van het artistieke proces boven het eindproduct en introduceerde nieuwe manieren om schaal, kleur en textuur te verkennen. Deze nadruk op proces effende de weg voor latere bewegingen zoals Conceptuele Kunst en Performancekunst, waar de handeling van creatie of het idee achter de kunst centraal kwam te staan. Het inspireerde ook direct bewegingen zoals Pop Art en Neo-Expressionisme (die een terugkeer zagen naar gebarenschilderkunst en emotionele intensiteit), en blijft hedendaagse abstracte schilders informeren en inspireren die emotie, vorm en materiaal verkennen. Mijn eigen werk, dat u hier te koop kunt zien, draagt zeker echo's van deze vrijheid.
4. Is Abstract Expressionisme vandaag de dag nog steeds relevant?
Absoluut. Hoewel de historische beweging zijn hoogtepunt kende, blijven de kerngedachten – het primaat van emotie, de integriteit van het artistieke proces en het potentieel van non-representationele kunst om diepe betekenis over te brengen – ongelooflijk relevant. Zoals we zagen bij kunstenaars als Christopher Wool, Gerhard Richter en Mark Bradford, blijven hedendaagse kunstenaars inspiratie putten uit de durf en expressieve kracht ervan, wat bewijst dat de erfenis nog lang niet voorbij is.
5. Wat is het verschil tussen 'action painting' en 'color field painting'?
Dit zijn twee belangrijke benaderingen binnen het Abstract Expressionisme, hoewel het onderscheid niet altijd rigide is, en het werk van sommige kunstenaars beide omvat. Action painting (geassocieerd met Pollock en de Kooning) benadrukt de fysieke handeling van het schilderen, vaak met dynamische spatten, druppels en krachtige penseelstreken, waarbij de energie en beweging van de kunstenaar worden vastgelegd. Zie het als een fysieke performance op het canvas. Color field painting (geassocieerd met Rothko, Newman en Still) richt zich op grote, uitgestrekte kleurvlakken die vaak geen duidelijke vormen hebben, met als doel meditatieve of spirituele reacties op te roepen door middel van meeslepende kleur. Het gaat om de overweldigende aanwezigheid van de kleur zelf. Beide gaan over emotionele expressie, maar op heel verschillende manieren; kunstenaars zoals Willem de Kooning vervaagden echter vaak de grenzen, en verwerkten elementen van beide benaderingen in hun krachtige, expressieve doeken.
Het Zich Ontvouwende Canvas: Mijn Persoonlijke Reflectie
Staand in een museum, of zelfs in mijn eigen atelier, voel ik soms een diepe verbinding met deze kunstenaars uit het verleden. Het gaat niet om hen te kopiëren, maar om de afstamming te begrijpen, de gedeelde menselijke ervaring van het proberen het onuitsprekelijke te articuleren. Abstract Expressionisme herinnert me eraan dat kunst niet 'begrepen' hoeft te worden in een puur intellectuele zin. Het kan gevoeld worden. Het kan een ervaring zijn.
Misschien daarom voelde ik me gedwongen om dit artikel te schrijven – niet alleen als een historisch overzicht, maar als een getuigenis van hoe deze echo's van emotie mijn eigen hand blijven leiden. Er zijn dagen dat het canvas koppig aanvoelt, weigerend mee te werken, en ik stel me Pollocks meedogenloze energie voor, of Rothko's stille toewijding, en herinner me dat ik gewoon moet doorgaan. Het is niet altijd mooi, maar het is altijd eerlijk. Deze reis door de kunstgeschiedenis is, in veel opzichten, een reis door mijn eigen artistieke ontwikkeling. Mijn verkenning, van het verdiepen in de geschiedenis van olieverfschilderkunst tot het experimenteren met nieuwe vormen van abstracte mixed media, wordt consequent geïnformeerd door de giganten die me voorgingen. De passie, de rauwe energie, de pure durf van de Abstract Expressionisten – dit zijn de kwaliteiten die mijn penseel blijven voeden en mijn creaties inspireren. Je kunt meer van mijn artistieke reis volgen op mijn tijdlijn of enkele van de resultaten hier te koop zien. Als je ooit in Nederland bent, zou ik het leuk vinden als je mijn museum in 's-Hertogenbosch bezocht.
Dus, de volgende keer dat je een stuk abstracte kunst tegenkomt, of het nu een monumentaal doek van de New York School is of een moderner werk, kijk er niet alleen naar; voel het. Probeer verbinding te maken met de emotie, de energie, het menselijke verhaal dat in de totstandkoming ervan schuilgaat. Want in elke spat verf, elke gedurfde streek, elke etherische kleurnuance, ligt een echo van degenen die hun ziel op het canvas durfden te schilderen – en een uitnodiging voor jou om de jouwe te voelen.