Weet je, soms kom ik een kunstvorm tegen die gewoon klikt met me. Het is niet altijd vanzelfsprekend, en vaak zijn het de meest onverwachte die fluisteren: “Kom dichterbij, ik heb verhalen te vertellen.” Encaustiek schilderen is daar absoluut een van. Het is dit oude, bijna mystieke proces van schilderen met verwarmde was, en eerlijk gezegd voelt het als een geheime taal, gesproken door lagen lichtgevend, getextureerd pigment. Ik herinner me de eerste keer dat ik echt een encaustic werk zag, niet zomaar een foto. De manier waarop het licht het oppervlak ving, de subtiele diepte die voelde als kijken in een warme, licht nevelige droom... het was betoverend. Het had deze ongelooflijke, bijna sculpturale kwaliteit die je gewoon niet krijgt met andere mediums. En dat, mijn vrienden, is waar mijn fascinatie echt begon. Deze fascinatie leidde me een konijnenhol in, en al snel ontdekte ik de rijke geschiedenis en verrassende veelzijdigheid van deze levendige kunstvorm.

Dus, Wat Is Encaustiek Schilderen Nu Eigenlijk?

In de kern is encaustiek schilderen (dat is een chique Grieks woord, enkaustikos, wat “inbranden” betekent) het proces van schilderen met gesmolten bijenwas, meestal gemengd met natuurlijke boomhars (zoals damar) voor hardheid en stabiliteit, en pigmenten voor kleur. Het mengsel wordt warm gehouden op een verwarmd palet, in lagen aangebracht, en dan wordt elke laag versmolten (of gesmolten) met de vorige met een warmtebron. Zie het als het opbouwen van een lichtgevende, wasachtige sculptuur, penseelstreek voor penseelstreek. Het resultaat is een uniek duurzaam, levendig en tastbaar oppervlak dat echt levendig aanvoelt.

De Kerningrediënten: Was, Hars en Pigment

Dus, wat gaat er in dit magische brouwsel? De drievuldigheid van encaustic is eenvoudig, doch krachtig:

• Bijenwas: Dit is de ziel van encaustic. Pure, gefilterde bijenwas vormt het grootste deel van het medium en biedt zijn karakteristieke doorschijnendheid en aroma. Ik heb de subtiele geur van warme bijenwas altijd ongelooflijk rustgevend gevonden tijdens het werken.
• Damarhars: Gewone bijenwas kan een beetje zacht en krasgevoelig zijn. Dat is waar damarhars, een natuurlijke boomsap, in beeld komt. Het toevoegen van damarkristallen aan de gesmolten was verhoogt het smeltpunt, maakt het harder, duurzamer en geeft het een prachtige, bijna juweelachtige transparantie, waardoor de was niet barst als hij afkoelt en ouder wordt. Het is als de ruggengraat van het medium, die het structuur geeft.
• Pigmenten: Dit zijn de kleuren die de was tot leven brengen. Kunstenaars kunnen droge poedervormige pigmenten direct aan het gesmolten medium toevoegen, of commercieel bereide encaustic verven gebruiken die al voorgemengd zijn met was en damar. De keuze van het pigment kan het gevoel van een werk drastisch veranderen, van aardse okerkleuren tot levendige moderne tinten. Je kunt zelfs experimenteren met olieverf, hoewel je voorzichtig moet zijn met de verhouding om de integriteit van de was te behouden.

Een Fluistering uit het Verleden: De Oude Wortels van Encaustiek

Het is verbazingwekkend om te bedenken dat deze kunstvorm geen vluchtige moderne trend is, maar iets dat al duizenden jaren stilzwijgend en hardnekkig bestaat. Het woord 'oud' is hier echt geen overdrijving. Encaustiek schilderen dateert uit het oude Griekenland, waar het werd gebruikt om schepen en sculpturen te schilderen, en ze te beschermen tegen de elementen met zijn ongelooflijk duurzame afwerking. Maar misschien wel de meest opvallende voorbeelden die we hebben, zijn de Fayum-mummieportretten uit het Romeinse Egypte, daterend van de 1e tot de 4e eeuw na Christus. Deze opmerkelijk bewaard gebleven, hyperrealistische portretten behouden nog steeds hun ongelooflijke lichtkracht en diepte, een bewijs van de levensduur van encaustic. Stel je voor! Kunstwerken van bijna 2.000 jaar geleden, die er net zo levendig uitzien alsof ze gisteren zijn geschilderd. Het is een nederige gedachte voor elke kunstenaar van vandaag.

credit, licence

Eeuwenlang raakte de techniek grotendeels in onbruik, om pas periodiek herontdekt en geherinterpreteerd te worden. Zelfs de beroemde neoklassieke schilder, Jacques-Louis David, experimenteerde in de 18e eeuw met encaustic, hoewel het lange tijd een nichepraktijk bleef. Pas in het midden van de 20e eeuw begonnen hedendaagse kunstenaars een ware heropleving, gefascineerd door de unieke kwaliteiten ervan.

credit, licence

Het Arsenaal van de Schilder: Essentiële Materialen en Gereedschappen

Oké, dus je bent geïntrigeerd. Je denkt waarschijnlijk: 'Hoe begin ik überhaupt met iets dat gesmolten moet zijn?' Goede vraag! Werken met encaustic vereist een paar gespecialiseerde gereedschappen, maar eerlijk gezegd is het niet zo intimiderend als het klinkt. Je hoeft alleen maar respect te hebben voor de hitte.

• Verwarmd Palet: Dit is je werkbank. Het is een temperatuurgeregeld oppervlak (vaak elektrisch) dat je encaustic medium gesmolten en klaar voor gebruik houdt. Het mijne staat naast me, een constante lage zoem van warmte.
• Hittepistool of Brander: Na het aanbrengen van een laag was, moet je deze