Mijn Encaustic Wax Reis: Oude Mediums in Abstracte Kunst

Weet je, soms stuit ik puur per ongeluk op dingen, en dat zijn vaak de ontdekkingen die blijven hangen. Mijn reis met encaustic wax is precies zo'n gelukkig toeval. Jarenlang richtte ik me op acrylverf, op doeken die vertrouwd aanvoelden, zelfs veilig. Maar er was een aanhoudend gefluister achter in mijn hoofd, een verlangen naar iets tastbaarders, iets... ouds, denk ik. Het voelde alsof ik op zoek was naar een ontbrekend stuk in mijn artistieke tijdlijn.

Wat is Encaustic precies?

Dus, wat is encaustic, zou je kunnen vragen? Nou, stel je voor dat je schildert met gesmolten bijenwas, gemengd met pigment. Klinkt een beetje wild, toch? Het is eigenlijk schilderen met warmte. Het woord zelf komt uit het Grieks en betekent "inbranden". En geloof me, er komt veel branden en verwarmen bij kijken! Dit is geen vluchtige trend; we hebben het over een medium met een stamboom die duizenden jaren teruggaat. Serieus, de oude Egyptenaren gebruikten het voor die ongelooflijk levendige mummieportretten. Als je nieuwsgierig bent naar een diepgaande duik in de oorsprong, heb ik al eerder geschreven over de geschiedenis van encaustic schilderen. Het is fascinerend.

credit, licence

De Lokroep van Was en Warmte

Wat me in eerste instantie aantrok, was de pure lichamelijkheid ervan. Er is niets vergelijkbaars met werken met iets dat van vast naar vloeibaar en weer terug verandert, recht voor je ogen. De studio ruikt lichtjes naar honing, wat een bonus is, maar de echte magie zit in de textuur. Oh, de textuur! Je kunt lagen opbouwen, erin snijden, ze versmelten met een heat gun of brander. Het is bijna sculpturaal. Het voelde als een natuurlijke uitbreiding van textuur verkennen in mijn andere werken. Elke laag voegt een semi-transparante sluier toe, waardoor een diepte ontstaat die gewoon... betoverend is.

Natuurlijk is het niet allemaal zonneschijn en honinggeur. Werken met warmte vereist een ander soort focus. Je moet snel zijn; de was koelt snel af. En soms smelt je een perfect gedeelte waar je net iets te veel van hield. Het is een dans tussen controle en loslaten, een constante onderhandeling met het materiaal. Maar ik heb geleerd dat het omarmen van deze "gelukkige ongelukjes" kan leiden tot ongelooflijke doorbraken, een les die ik ook heb geleerd in de kracht van imperfectie.

credit, licence

Mijn Encaustic Proces: Lagen van Intuïtie

Wanneer ik aan een encaustic stuk begin, is het vaak met een vaag idee, een gevoel, of een bepaald kleurenpalet dat me roept. Net als mijn benadering van het starten van een abstract schilderij, is intuïtie mijn primaire gids. Ik breng dunne lagen gepigmenteerde was aan, waarbij ik elke laag versmelt met de vorige. Soms voeg ik collage-elementen toe tussen de lagen, zoals ingebedde papieren of draden, waardoor verborgen verhalen ontstaan die pas bij nadere inspectie zichtbaar worden. Deze gelaagde benadering is iets wat ik diepgaand verken in diepte en narratief opbouwen in mixed media.

Er zit een meditatieve kwaliteit in het proces. Het ritmische aanbrengen van de was, het gezoem van de heat gun, de geur – het trekt me allemaal naar een staat van diepe creatieve flow. Het gaat niet om het weergeven van een perfect beeld; het gaat erom het materiaal te laten spreken, mijn hand te leiden. Ik verlies mezelf in de subtiele verschuivingen van licht terwijl de was zich opbouwt, elke streek draagt bij aan de luminescentie.

credit, licence

Een Medium voor Abstracte Expressie

Eerlijk gezegd kan ik me geen beter medium voor abstracte kunst voorstellen. De vloeibaarheid van de was, de manier waarop kleuren zich mengen en weerstaan, de mogelijkheid om op te bouwen en vervolgens weg te schrapen – het is allemaal perfect voor het uitdrukken van emotie zonder directe representatie. Voor mij is emotie vertalen in abstracte kunst de kern van mijn praktijk, en encaustic biedt een ongeëvenaarde vocabulaire. Het stelt me in staat droomachtige landschappen te creëren, wervelende interne narratieven en levendige uitbarstingen van gevoel die diep geworteld aanvoelen, maar toch volkomen etherisch zijn.

Vooral de lichtgevende kwaliteit onderscheidt het. Het licht vangt de meerdere waslagen op, waardoor een gloed ontstaat die uit het schilderij zelf lijkt te komen. Het is niet zomaar een oppervlak; het is een wereld waar je bijna in kunt stappen. Dit soort diepte en luminositeit is waarom ik in de eerste plaats abstract schilder — om kijkers uit te nodigen in een ruimte van contemplatie en persoonlijke interpretatie.

credit, licence

Veelgestelde Vragen over Encaustic Wax

Misschien overweeg je zelf te experimenteren, of ben je gewoon nieuwsgierig naar de details. Hier zijn een paar vragen die ik vaak krijg:

V: Is encaustic schilderen moeilijk te leren? A: Zoals elk medium heeft het zijn leercurve. De grootste uitdaging is om comfortabel te worden met de warmte en de snelheid waarmee de was afkoelt. Maar met een paar basisgereedschappen en wat geduld is het ongelooflijk lonend. Ik zou zeggen dat de vrijheid die het biedt opweegt tegen het aanvankelijke geklungel.

V: Op wat voor soort ondergronden kun je schilderen met encaustic? A: Je hebt een stijf, absorberend oppervlak nodig. Houten panelen zijn het meest gebruikelijk omdat ze de warmte kunnen weerstaan en een stabiele basis bieden voor de waslagen. Canvas is te flexibel en kan ervoor zorgen dat de was barst.

V: Zijn encaustic schilderijen duurzaam? A: Absoluut! Gezien hun oude oorsprong zijn ze verrassend robuust. Eenmaal uitgehard is was ongelooflijk stabiel. Houd ze gewoon uit direct zonlicht of extreme hitte (zoals in een hete auto), aangezien de was dan zacht kan worden. Ze worden na verloop van tijd zelfs harder en hoeven niet te worden gevernist of achter glas te worden geplaatst, wat hun tactiele aantrekkingskracht vergroot.

Mijn Verbinding met het Oude en het Moderne

Het is iets diep bevredigends om te werken met een medium dat me verbindt met kunstenaars van duizenden jaren geleden, en me toch in staat stelt iets volkomen eigentijds en abstracts te creëren. Het is een brug over de tijd, een gesprek met de geschiedenis, maar met mijn eigen stem. Elk stuk voelt als een fragment van de eeuwigheid, doordrenkt met de warmte en levendigheid van het leven. Als je geïnteresseerd bent om enkele van deze stukken te zien, kun je altijd mijn kunst te koop bekijken of mijn museum in s'Hertogenbosch bezoeken als je ooit in Nederland bent.

Deze reis met encaustic heeft mijn artistieke praktijk enorm verrijkt en me ertoe aangezet anders te denken over kleur, textuur en licht. Het is een herinnering dat soms de oudste paden leiden tot de nieuwste ontdekkingen. En soms zijn die ontdekkingen gesmolten, lichtgevend en ruiken ze vaag naar honing.